Fahami Blok Dalam Business Model Canvas (BMC) 

Business Model Canvas (BMC) – Merupakan satu ringkasan untuk menceritakan tentang perniagaan yang anda jalankan. Bermula daripada segmen pelanggan sehingga kepada kos yang bakal anda keluarkan, semuanya ada. BMC tidak sama dan tidak sedalam Rancangan Perniagaan (Business Plan) anda. Namun dengan BMC ini anda akan nampak sejauh mana perniagaan anda berjalan. Dengan ini juga memudahkan anda untuk pitching secara ringkas tentang perniagaan anda.

.

BMC mempunyai 9 blok didalamnya. Susunan blok adalah berbeza mengikut kepada mentor yang anda belajar. Ada mentor bermula sebelah kanan, ada sebelah kiri dan sebagainya. Untuk BMC edisi saya, saya akan berkongsi mengikut ilmu yang saya telah pelajari. Perlukah kita skip Rancangan Perniagaan(RP) setelah membuat BMC? Jawapanya Tidak! Anda mesti buat juga RP anda untuk menceritakan lebih dalam berkenaan perniagaan anda. Ok dah bersedia? Jom baca lagi pasal BMC…

Sebelum memulakan BMC, anda harus meletakkan tajuk perniagaan/produk anda. Saya berkongsikan tip bagaimana tajuk yang sesuai untuk anda letakkan. Antara tips tajuk yang sesuai ialah :

1. Tajuk yang mudak difahami dan senang ingat
2. Tajuk tidak terlalu panjang
3. Sekali imbas tahu tentang perniagaan yang dijalankan
4. Menunjukkan secara jelas sektor apa yang terlibat.

Mari kita tengok contoh :

1. TheLorry – Lori merupakan sektor logistik dan kita tahu ia melibatkan pengangkutan.
2. ZeptoExpress – Perkataan express kita boleh tahu melibatkan tentang penghantaran.
3. FoodPanda – Perkataan Food melibatkan sektor pemakanan

Terdapat banyak lagi contoh-contoh yang boleh diambil seperti Grab, BateriKu dan sebagainya. Ok, sudah tahu tajuk perniagaan anda? Jom kita kenali lebih mendalam berkenaan BMC. Terdapat 9 blok didalam BMC. Dalam kesemua blok, saya pecahkan kepada dua bahagian besar mengikut turutan iaitu :

BAHAGIAN A : NILAI = “Bahagian yang akan memastikan duit masuk”

BAHAGIAN B : PENGURUSAN  = “Bahagian dalam pengurusan kewangan”

1. Segmen Pelanggan

Segmen Pelanggan adalah kumpulan pelanggan yang menggunakan atau memerlukan keperluan yang sama dalam penggunaan produk atau perkhidmatan. Untuk mendapatkan segmen pelanggan, anda perlu mengkaji beberapa faktor iaitu:
  1. Demografi
  2. Psikografi
  3. Masalah spesifik pasaran sasaran

Saya akan menceritakan lebih mendalam berkenaan segmen pelanggan pada entri yang akan datang. 

.

2. Tawaran Nilai

Tawaran nilai merupakan kelebihan berkenaan produk atau perkhidmatan kita. Antara tawaran nilai yang boleh menarik minat pelanggan adalah seperti berikut :

  1. Nama pakej produk dan perkhidmatan
  2. Penerangan ciri utama produk dan perkhidmatan
  3. Manfaat yang diberikan produk dan perkhidmatan kepada pelanggan
  4. Keunikan atau perbezaan manfaat kepada pelanggan
  5. Teknologi dan inovasi yang kita tawarkan.

.

3. Saluran

Blok ini menceritakan tentang cara anda menyampaikan produk/perniagaan anda kepada segmen pelanggan anda. Terdapat 2 saluran utama, iaitu :

  1. FIZIKAL / OFFLINE : yang dimaksudkan ialah seperti premis, outlet, rangkaian farmasi, agen, jurujual, peruncit, pengedar atau stokis. 
  2. DIGITAL / ONLINE : ialah seperti media sosial, website, blog, radio, tv

.

4. Perhubungan Pelanggan

Blok ini merupakan salah satu cara untuk menjadikan pelanggan anda setia dengan produk anda. Blok ini terbahagi kepada 5 fasa perhubungan (Funnel) :

  1. TARIK – Cara tarik untuk pelanggan pertama
  2. DAPAT – Cara dapatkan duit dari pelanggan
  3. KHIDMAT – Khidmat selepas pelanggan membeli/gunakan produk anda
  4. KEKAL – Memastikan pelanggan kekal gunakan produk anda
  5. KEMBANG – Memastikan pelanggan menjadi agen kepada produk anda

Saya akan menerangkan lebih mendalam berkenaan Corong (Funnel) pada entri akan datang.

.

5. Aliran Pendapatan

Segmen ini menerangkan berapa banyak duit anda masuk, barang apa yang anda jual, dan berapa harga jualan anda. 

Harga Per Unit X Unit Terjual Setahun = Jumlah Pendapatan

.

6. Sumber Utama

Sumber dan aset utama yang anda perlukan untuk melakukan semua aktiviti bagi menjalankan operasi perniagaan anda.

Sumber boleh jadi nyata atau tidak nyata, Sebagai contoh : 

1. Fizikal = aset tetap seperti bangunan, kilang, premis kedai, kiosk, mesin, jentera, komputer, meja, kerusi, perabot, forklift, kenderaan,POS system
2. Intelektual = paten, hak cipta, database pelanggan, pendaftaran jenama, software.
3. Sumber manusia = kakitangan pengurusan dan pentadbiran,buruh kilang. Mereka hendaklah yang mempunyai pengalaman, pengetahuan & kemahiran. Kakitangan& rangkaian logistik dan pengedaran.
4. Wang (modal) = Modal tunai usahawan, pinjaman bank, modal daripada pelabur.

.

7. Aktiviti Utama

5 aktiviti utama yang terlibat ialah :

  1. PENGELUARAN 
  2. PEMASARAN/JUALAN 
  3. PERHUBUNGAN PELANGGAN 
  4. PERAKAUNAN 
  5. IT DAN SUMBER MANUSIA 

.

8. Rakan Utama

Meliputi rangkaian pembekal dan rakan-rakan atau pemegang saham yang melibatkan sumber dan aktiviti luar dalam melaksanakan aktiviti utama business model bagi membantu mengurangkan kos atau risiko dalam sesuatu pernigaan. Sebagai contoh :

  1. Bank – memberi penjaman/loan
  2. Pelabur – memberi duit untuk mengembangkan bisnes
  3. LAZADA / SHOPEE – sebagai rakan online platform
  4. Pos Laju – Rakan penghantaran

.

9. Struktur Kos  

Semua kos yang terlibat dalam operasi bisnes anda. Kebanyakan kos akan datang daripada perkara-perkara yang dikenalpasti dalam blok Key Resources / Sumber Utama, Key Activities / Aktiviti Utama dan Key Partners / Rakan Utama.

.

Ok Selesai, saya ada berhutang 2 segmen untuk saya menceritakan lebih lanjut pada entri akan datang. Dibawah ini saya sertakan contoh satu BMC yang siap untuk rujukan. 🙂

Contoh BMC Airbnb